Yunanistan’da birinci defa bu yıl 21 Mayıs’taki genel seçimlerde kullanılacak sistem, birinci partiye 50 milletvekili “bonus” uygulamasını kaldırırken, hükümet kurulamaması halinde tekrar sandığa gidilmesini öngörüyor.
Yunanistan parlamentosunda 300 sandalye bulunuyor. Genel seçime siyasi partiler, ittifaklar ve bağımsız adaylar katılabiliyor.
Seçmenler, yalnızca oy pusulalarında yer alan partiler ortasında değil, tercih ettikleri partinin listesinde yer alan milletvekili adayları ortasında da tercih yapabilecek.
Dolayısıyla öncelikle bir partinin belirli bir bölgeden çıkaracağı milletvekili sayısı bölgeden aldığı toplam oy oranına bağlı olacak. Daha sonra partinin o bölgedeki milletvekili adayları aldıkları oy sayısına nazaran sıralanacak. Milletvekili olma önceliğini, alınan oy ölçüsü belirleyecek.
Önceki yıllarda uygulanan seçim sisteminde, koalisyon hükümetlerinden kaçınılması ve güçlü bir iktidar gerekçesiyle genel seçimlerde birinci partiye 50 “bonus” milletvekilliği verilirken, yeni sistemde sandığa birinci gidişte bu uygulama kaldırıldı.
Mecliste 151 sandalyeyi kazanan parti tek başına iktidar olurken, hiçbir partinin bu sayıya ulaşamaması halinde Cumhurbaşkanı en çok oyu alan parti önderini hükümeti kurmak üzere görevlendirecek.
Hükümet kurulamazsa Cumhurbaşkanı sırayla en çok oy olan ikinci ve üçüncü parti başkanlarına misyonu verecek. Başkanların hükümeti kurmaları için üçer günlük müddetleri olacak.
Bu evrede da hükümet kurulamazsa Cumhurbaşkanı tüm siyasi parti önderlerini bir ortaya getirecek. Bu süreçte de başarısız olunması halinde, tüm partilerin iştirakiyle kurulacak süreksiz bir hükümetle, seçmenler tekrar sandığa gidecek.
İkinci tıp yerine “tekrar” olarak isimlendirilen bu seçimde, birinci seçimde alınan oy oranına bakılmaksızın tüm parti ve bağımsız adaylar bir kere daha oy pusulalarındaki yerlerini alacak.
Seçimlerin “tekrar” edilmesi halinde “bonus” milletvekilliği uygulanacak. Buna nazaran, oy oranı yüzde 25 ve üzeri olmak kaydıyla birinci partiye 20 bonus milletvekilliği verilecek.
Yüzde 25’in üzerindeki her yüzde 0,5’lik artış için bir fazla milletvekilliği öngörülüyor. Birinci parti bu çerçevede azami 50 bonus milletvekilliği alabilecek.
Genel seçimlere katılan parti ve bağımsız adayların, meclise girebilmesi için ülke genelinde uygulanan yüzde 3 barajını aşması gerekiyor.
Bu seçim barajının yalnızca partiler ve ittifaklar için değil, tüm bağımsız adaylar için de geçerli olması pratikte bağımsız adayların meclise girmesinin önünü kapamış oluyor.
Yunanistan’da 21 Mayıs’taki genel seçimlere katılacaklar, Yunanistan Yüksek Mahkemesinin (Arios Pagos) 2 Mayıs’ta aldığı kararla belirlendi.
Yüksek Mahkemenin, 21 Mayıs genel seçimlerine katılmak üzere yapılan 50 müracaatın 36’sını kabul etmesiyle seçimlere 27 siyasi parti, 8 ittifak ve 1 bağımsız adayın katılmasına imkan tanındı.
Araştırma şirketlerinin yaptığı anketlerde, iktidardaki Yeni Demokrasi birinci sırada gözükürken, kendisini ana muhalefetteki Radikal Sol İttifak (SYRIZA) izliyor. Seçmenlerin en çok desteklediği üçüncü parti ise PASOK gözüküyor.