BURSA (İGFA) – Birinci derece zelzele neslinde yer alan Bursa’yı muhtemel zelzelenin yıkıcı tesirlerine karşı daha dirençli hale getirmek için ağır mesai harcayan Büyükşehir Belediyesi, JICA ile birlikte başlattığı Sarsıntı Riskini Azaltma ve Tedbire Planlaması Projesi’ni sürdürürken, yer sıvılaşmasını önlemek ismine Bursa Teknik Üniversitesi ile iş birliği mutabakatı imzaladı.
Büyükşehir Belediyesi’nde yapılan imza merasimine Bursa Büyükşehir Belediye Lideri Alinur Aktaş, Bursa Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Naci Çağlar, Büyükşehir Belediyesi bürokratları ve akademisyenler katıldı. Protokol kapsamında Bursa Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Eyüphan Avcı’nın geliştirdiği bor katkılı taban enjeksiyon gereci Kurşunlu kıyısında uygulanacak.
SIVILAŞMA EN BÜYÜK RİSK
Bursa Büyükşehir Belediye Lideri Alinur Aktaş, Bursa’da yaşanması beklenen sarsıntılara hazırlık manasında son yıllarda kıymetli adımlar atıldığını belirtirken, Bursa’nın da zelzele jenerasyonunda olduğunun unutulmaması gerektiğini söyledi. Zelzelelerde en çok görülen ve hasara yol açan etkenlerden birinin taban sıvılaşması olduğuna dikkat çeken Lider Aktaş, “Bursa Büyükşehir Belediyesi zelzeleye hazırlık noktasında değerli çalışmalar yapıyor. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi, Bursa Teknik Üniversitesi, Bursa Uludağ Üniversitesi, JICA üzere yurt içi ve yurt dışı birçok kurumla ortak çalışmalar yürütüyoruz. Bu noktada binalarımızı daha sağlıklı hale getirmek için kentsel dönüşüm çalışmalarımız da 14 farklı noktada devam etmekte. Sarsıntılar temelinde tabanda sıvılaşma olayı görülebiliyor. Yaşanan sıvılaşma sonucunda binalar, istinat duvarları, köprüler, yollar, barajlar, altyapılar hasar görüyor. Bu sebeple maalesef mal ve can kayıpları yaşanıyor. Son yaşanan 6 Şubat sarsıntılarında de bu sıvılaşmadan ötürü nasıl büyük hasarlar yaşandığını görmüş olduk” dedi.
SAHADA UYGULAMA BAŞLIYOR
Bursa Teknik Üniversitesi ile birlikte 2022 yılından bu yana yer sıvılaşma potansiyeli olan alanların belirlenmesi ismine çalışma yürüttüklerini de hatırlatan Lider Aktaş, geliştirilen bor katkılı yer enjeksiyon materyalinin laboratuvar testlerinin tamamlandığını söyledi. Saha uygulaması için Gemlik ilçesi Kurşunlu kıyı bölgesinin seçildiğini kaydeden Lider Aktaş, “Sıvılaşma potansiyeli olan bir alanda rastgele bir yapılaşmaya gidilmeden evvel yer düzgünleştirme çalışmalarının mutlaka yapılması gerekiyor. Bu bahiste ekonomik ve yerli bir tahlil olarak Bursa Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Eyüphan Avcı tarafından yer sıvılaşmasının önlenmesi için bor katkılı taban enjeksiyon materyali geliştirildi. Geliştirilen eserin laboratuvar testleri tamamlandı ve artık de alanda uygulama evresi kaldı. Saha uygulaması için Gemlik ilçemizin Kurşunlu Kıyı bölgesi seçildi. Arazi testlerinden sonra uygulamaya birinci olarak vilayetimizden başlanması hedefleniyor. Kentimiz ve üniversitemiz için bir birinci. İnşallah bunun öbür kentlerde örnek olacağını ve Bursa’nın bu bahiste da ayrıcalığını ortaya koyacağını düşünüyorum. Kentsel dönüşümlerle bu süreci sürdürürken, sağlam bir taban oluşturmak için gerekli çalışmaları yapmamız gerekiyor” diye konuştu.
Bursa Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Naci Çağlar ise “Bu proje sıvılaşmaya önemli bir tahlil bulmuş olacak. Bu projenin Bursa’da başlamış olması pahalı ve Türkiye’de de yaygınlaşmasını ümit ediyoruz. Bu proje kapsamında pahalı hocamız bu gerecin milletlerarası patentini almaya hak kazandı. Hem kentimiz hem de üniversitemiz için gurur kaynağı oldu. Bu protokolün Bursa için iyi olmasını temenni ediyorum” sözlerini kullandı.
Mevcut yapılara uygulanabiliyor
Bursa Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Eyüphan Avcı da Japonya’da uygulanan kimyasal enjeksiyon prosedürünü örnek alarak bu eseri geliştirdiklerini kaydetti. Doç. Dr. Avcı, “6 Şubat sarsıntısında 11 ilimiz önemli bir formda etkilendi. Bunun en büyük nedenlerinden bir tanesi tabanlarının sıvılaşabilir yer ve yumuşak yer olan alanların bulunmasıydı. Uzun yıllardır bu bahiste çalışma yürütüyoruz. Bu çalışmalar sonucunda sıvılaşabilir yerleri önlemeye yönelik metot geliştirdik. Bu sistemin aslında ana uygulandığı yerlerden bir tanesi Japonya’ydı. Japonya’da uygulanan kimyasal enjeksiyon formülünü kendimiz yeni materyaller geliştirerek ve bor katkısı kullanarak geliştirdik. Burada maksadımız yerleri daha dirençli hale getirip sarsıntıya hazırlamak. Bunun için de laboratuvar testlerini tamamladık. Artık saha testlerine başlayacağız. Daha sonra da sonra süratli bir formda uygulamaya başlayacağız. Bu formülle birinci gayemiz yerdeki sıvılaşmayı önleyerek kentlerimizi daha dirençli hale getirmek, can ve mal kayıplarını azaltmak. Gereç sıvı davranışı gösteriyor, yer içindeki boşluklara yerleştikten belirli bir mühlet sonra katılaşıyor. Katılaştıktan sonra tabanı katı kütle haline getiriyor, güya kayaymış üzere davranış gösteriyor. Bu da tabandaki sıvılaşmayı önleyerek yerin direncini arttırıyor hem de sıvılaşmaya karşı daha dirençli hale getirmiş oluyoruz. Yeri taşıma gücü oluşturma açısından güçlendirmiş oluyoruz. Bu materyalin en büyük avantajlarından biri ekonomik ve etraf dostu olması. Ayrıyeten temelden açacağımız küçük deliklerle çok rahat bir formda mevcut yapılara da bunu uygulayabileceğiz” dedi