Fatih’te, iki bayanı öldürdükten sonra intihar eden Semih Çelik‘in defterindeki çizimler ve odasındaki figürlerin ortaya çıkmasının akabinde toplumda his karmaşıklığına yol açan uyarıcı sembollere dikkati çeken uzmanlar, bazen öfke, cinsellik, hüzün ve yıkım içeren çizimlerin kişinin ruh sıhhatine dair ipuçları verebileceğini belirtti.
Sanatsal çalışma olarak görülen fotoğraf ve semboller bazen bilinçaltına hitap edecek çizimlerle hazırlanıyor. Bu bakış açısıyla oluşturulan kimi figürlerin taşıdığı karmaşık iletiler bilhassa çocukların ve gençlerin zihin dünyasına etki ediyor.
Uzmanlar, farklı ve karmaşık görünen her fotoğraf ve sembolün şiddet ya da ileti içerikli olmadığını fakat bu halde empoze edilmeye çalışılan figürlere de dikkat edilmesi gerektiğini vurguluyor.
Söz konusu sembollere dair AA muhabirine açıklama yapan Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Prof. Dr. Burak Doğangün, psikoz ve unsur tesiri altındaki bireylerin, korkutucu, agresif figürler, vücut algısının dağıldığı çizimler yapabileceğini söyledi.
Çocukların, ergenlerin ruhsal muhtaçlıklarının kıymetine dikkati çeken Doğangün, “Ergenlik periyodundaki ruhsal yapılanma, bebeklikten, çocukluktan ve aileden başlar. Bu yapıları oluşturmada herkese, sosyologlara, siyasilere vazifeler düşüyor. Yeterli bir bebek, yeterli bir anne ve babanın ruhsal yerinde gelişir. Bu ruhsal tabanın gelişebilmesi için anne ve babanın da ruhsal yapısının âlâ olması gerekiyor.” dedi.
Prof. Dr. Doğangün, günümüzde koşuşturma içerisindeki yetişkinlerin çocukları ekran karşısında bıraktığını, bu durumun anne-babalık işlevlerini zedelediğini belirtti.
“Kişinin sorunu neyse anlatabileceği bir inanç ortamı oluşturulmalı”
Ekran aracılığıyla tekinsiz alanlarda bir ortaya gelen çocukların gelişim yapısının bozulduğunu lisana getiren Doğangün, genetiğin de bu hususta tesirli olduğuna dikkati çekti.
Prof. Dr. Doğangün, psikopatik yatkınlığın üzerine çokça düşünülmesi gerektiğini vurgulayarak, psikopatik hadiselerin bulaşıcı olabildiğini, bu sebeple önleyicilik noktasında okula, aileye, siyasetçilere ve sıhhat sistemine misyonlar düştüğünü söyledi.
Her atipik fotoğraf çizenin, mutsuz olanın ya da davranışsal sorun çıkaranın, “katil” üzere görülmesinin yanlış olduğuna vurgu yapan Doğangün, “Kişinin sorunu neyse anlatabileceği bir inanç ortamı oluşturulmalı ve ‘Sana yardımcı olabiliriz.’ diyebilmeliyiz.” dedi.
Duygu karışıklığına yol açan kimi simge ve fotoğrafların sebep değil, “sonuç” olarak görülebileceğini anlatan Doğangün, “Bu çizimler, çocuk ve gençlerin dış dünyadan yardım arayışı olarak da kıymetlendirilebilir.” sözünü kullandı.
Doğangün, bu nedenle hangi fotoğrafın neyi söz ettiği üzere bir dedektifliğe gitmek yerine, agresif haller sergileyen ve hayvanlara ziyan veren çocukların yakından takip edilmesi gerektiğini söyledi.
“Kişinin isyanına dair işaret olarak okunabilir”
Gelişim ve Ruhsal Travma Uzmanı Psikolog Ceyda Yılmazçetin de ”Absürt, sıra dışı fotoğraf çizen, his ve fikirlerini farklı halde ortaya koyan her gencin caniye dönüşeceği” algısının yanlışsız olmadığını söyledi.
Yılmazçetin, ergenliğin esasen sonları zorlamak, toplumun ortaya koyduğu kurallara karşı çıkmak gayreti olduğunu belirterek, “Her farklı fotoğraf çizenin sonu felaketle sonuçlanır diye bir şey yok. Bu tıp resmi gördüğümüzde çizen kişinin benlik ve dünya algısı ile ilgili baş karışıklığı olduğunu ve aidiyetle ilgili düşünceler yaşadığını düşünebiliriz. Kendisine ve dünyaya dair baş karışıklığına, isyanına dair işaret olarak okunabilir,” diye konuştu.
Çocukların bazen kendilerini yetersiz ve bedelsiz hissettiğini, bunu yaygın kültürün kıymetlerine taarruz olarak ortaya koyduğunu lisana getiren Yılmazçetin, kimisinin bunu müziklerle kimisinin de suça dönüşen davranışlarla gösterdiğini tabir etti.
Yılmazçetin, dışlanmış gençlerin bir mühlet sonra suça yönelim gösterdiğinin altını çizerek, bunların gelişim sürecinde önemli kırılmalar olduğunu ve gerçeklik algılarının bozulduğunu belirtti.
Resim ve çizimlerin hisleri yüceltmek için bir araç olduğunu vurgulan Yılmazçetin, “Bazen öfke, cinsellik, ıstırap ve yıkım içeren çizimler, bize o bireylerin yakın takipte olmaları gerektiğine dair ipucu verir,” dedi.
“Ebeveynler, ‘Anlamasam bile senin dünyanı merak ediyorum.’ diyerek yaklaşmalı”
Ailelere, his bozukluğu yaşayan çocuklarını yakından takip etmeleri teklifinde bulunan Yılmazçetin, çocuklara yönelik geç kalınan denetimler, yaptırım ve yasaklamaların birden fazla vakit sonuç vermediğini belirtti.
Ebeveynlerin çocuklarıyla vakit geçirmesinin değerine değinen Yılmazçetin, çocukların nasıl görüntüler izlediğinin ve neleri takip ettiğinin bağlantıda yol haritası olabileceğini anlattı.
Bazı velilerin, “Çocuğum saçma sapan şeyler izliyor, ben onlara bakamıyorum bile” yaklaşımında olduğunu lisana getiren Yılmazçetin, “Sen içerikten haberdar olmazsan onunla ilgili toplumsal ve kültürel manada konuşma talihin kalmıyor. Çocuğun neye yakın olduğunu bilmezsen ona müdahale talihin da olmuyor. O yüzden ebeveynlerin, çocuğun ilgi dünyasına yakınlaşmaları ve meraklarına dahil olmaları çok kıymetli.” dedi.
Ebeveynlerin çocuklarını takip ederken özel hayatın ihlali konusuna da hassasiyetle yaklaşmasını isteyen Yılmazçetin, “Çocuğun ergenlikte odaya kapanma sıklığı arttıysa, unsur aldığına dair kuşkunuz varsa, davranışları konuşmaları bozulduysa, okulu terk etmek istediğini söylüyorsa aslında bir sürü ipucuna sahipsiniz. O yüzden aileler okullarla sıkı işbirliği yapmalı. Çocuklar, takip edildiklerini bildiklerinde hem ‘gıcık olurlar’ hem de ‘benim arkamdalar, beni gözetiyorlar’ diyerek inançta hissederler” sözlerini kullandı.
Yılmazçetin, “Çocuktur geçer”, “gençtir geçer”, “askere gitsin geçer”, “işe girsin geçer”, “evlensin geçer”, “çocuğu olsun durulur” derken kimi insanların problemleri görmek yerine göz gerisi etmeye çalıştığını aktardı.
Çocukların kendileriyle diyalog kurmaya çalışan anne babalarına bazen “Sen anlamazsın.” diye karşılık verdiğine değinen Yılmazçetin, “Ebeveynlerin, ‘Anlamasam bile senin dünyanı merak ediyorum.’ diyerek yaklaşması lazım” dedi.
“Şiddet; klipler, görüntüler, fotoğraflar ve müziklerle empoze ediliyor”
Yılmazçetin, velilerin çocuklarına, “Bu senin dinlediğin küme mu?”, “Sözleri ne anlatmaya çalışıyor?” üzere sorular yönelterek sohbet etmeleri gerektiğini belirtti.
Son periyotta toplumsal bedellerde bir çürüme yaşandığını belirten Yılmazçetin, “Her devirde genç jenerasyon bir evvelkinin pahalarını beğenmedi, burun kıvırdı. Günümüzde suça, şiddete bir eğilim ve onun daha estetik algılandığı bir tablo var. Bu şiddet; klipler, görüntüler, fotoğraflar ve müziklerle empoze ediliyor.” dedi.
“(TikToker’lar) Bunu yaparak şiddetin pornografisinden yararlanıyorlar”
Bahçeşehir Üniversitesi Sosyoloji Kısmı Lideri Prof. Dr. Nilüfer Narlı ise son yıllarda toplumda anominin yükseldiğini belirterek, insanların içinde yaşadığı çatışma ve hunharca hisleri fotoğraflarla söz ettiğini söyledi.
Narlı, dünyanın süratli bir dönüşüm yaşadığını, unsur kullanımının arttığını ve gençlerin çok fazla ikaz aldığını vurgulayarak, “Gençler dijital platformlarda şiddet, cinsellik üzerine ağır ihtarlar alıyor. Diğerlerine özenme, diğerlerinin sahip olduklarını elde edememenin getirdiği yıkıcı hislere maruz kalıyorlar.” diye konuştu.
Influencer kavramının da gençler üzerinde olumsuz bir tesire sebep olduğunu aktaran Narlı, gençlerin, emek vermeden ünlü olmanın, kendini ortaya koymanın peşine düştüğünü belirtti.
Influencerların toplumlara tesirine değinen Prof. Dr. Nilüfer Narlı, “TikTok’ta görüntü çekerek ve çok sayıda takipçi edinerek çok para kazanacağını düşünenler var çünkü önünde örnekler de var. TikTok’cular sansasyonel olay olduğu vakit çabucak oraya gidip çekim yapıyor. Onlar bunu yaparak şiddetin pornografisinden yararlanıyorlar. Şiddeti üreten ikazlar çok ağır formda gençleri ve çocukları etkiliyor. Ayrıyeten, Türkiye’de şiddetin pornografisini yücelten bir davranışla karşı karşıyayız. Nedeni kısa yoldan şöhret olmak, para kazanmak. Burada hiçbir ahlaki kavram yok” tabirini kullandı.
Ebeveynlere, çocuklarının uygun yetişmesi için misyonlar düştüğünü anlatan Narlı, çocuk sahibi olmak isteyenlerin, “anne baba okulu eğitimi” alması gerektiğini tabir etti.
Sosyal medya içeriklerinin “özendirici” tesirine değinen Prof. Dr. Narlı, “Kariyerinde emin adımlarla yürüyen, güzel bir aile etrafına sahip genç, bu cins işlerle uğraşmaz. Eğitimi, işi olmayan ve kendisini bedelsiz hissederek bu çeşit yollara sapan, süratli halde para ve şöhret hazzına ulaşmak isteyen, bütün kıymetleri yerle bir eden insanların sayısı artıyor.” değerlendirmesinde bulundu. (AA)
|
“Rumca bilmeseler de Yunanistan’a gönderildiler”; Kayıp bir jenerasyonun kıssası ‘Mübadele’
|
